فرم در موسیقی پاپ ؛ قسمت دوم: بریج در موسیقی پاپ به چه معناست؟
در قسمت اول مبحث انواع فرم در موسیقی پاپ با ورس و کورس آشنا شدیم. فهمیدیم ورس که میتواند چند بخش متفاوت باشد، فضای کلی آهنگ را معرفی میکند؛ کورس هم در طول آهنگ تکرار میشود و حرف و پیام اصلی آن را بیان میکند. معمولترین فرم و ترکیب این دو هم فرم ABAB است که توالی منظم ورس و کورسهاست. در قسمت دوم آشنایی با فرم های موسیقی پاپ اصطلاح بریج (Bridge) یا پل را معرفی میکنیم میخواهیم ببینیم اصطلاح بریج در موسیقی پاپ به چه معناست.
بریج یا پل
بریج در موسیقی پاپ قسمتی از آهنگ است که از نظر ملودی، ریتم و حتی متن با بقیهٔ قسمتهای آهنگ متفاوت است. در واقع بریج تکرار ورس- کورس- ورس را که ممکن است برای شنونده خسته کننده شود میشکند، به آهنگ تنوع میدهد، اطلاعات تازهای رو میکند و چشم انداز جدیدی ترسیم میکند. میتوان گفت بریج مثل یک پل است که شنونده را به فاز احساسی جدید و متفاوتی میبرد. معمولا پس از بریج دوباره با ورس یا کورس به تم اصلی آهنگ برمیگردیم. در واقع با بریج یک گریز موقتی میزنیم و دوباره به راهمان بر میگردیم!
حالا ببینیم ترکیب ورس و کورس با بریج در موسیقی پاپ به چه صورت میتواند باشد:ترکیب ورس و کورس با بریج در موسیقی پاپ
معمولترین حالتی که در آن از بریج استفاده میشود فرم ورس- کورس- ورس- کورس- بریج- کورس است. ورس اول تم کلی را بیان میکند و فضا را به سمت کورس پیش میبرد. بعد کورس میآید و پس از آن ورس دوم ماجرا را ادامه میدهد و اطلاعات بیشتری اضافه میکند تا دوباره کورس تکرار شود. بعد از آن نوبت بریج میشود که معولا (و نه همیشه) کوتاهتر از ورس است و به طور موقت فضا را میشکند. انتهای بریج دوباره به تکرار کورس ختم میشود تا به تم اصلی آهنگ برگردیم و ..پایان.
با اینکه استفاده از بریج در موسیقی پاپ به آهنگساز اختیار و آزادی و تنوع بیشتری در آهنگسازی میدهد اما این ریسک هم وجود دارد که طول آهنگ از حد معمول (چهار دقیقه) بیشتر شود که البته نمونههای اینجوری زیاد داریم و چیز چندان غریبی هم نیست.
معمولترین حالت کنار هم قرار گرفتن ورس و کورس و بریج را گفتیم اما حکم کلیای در این باره وجود ندارد و دست آهنگساز و ترانهسرا در این زمینه باز است. ورس و کورس و بریج را میتوان به حالتهای متعددی کنار هم آورد مثلا در بعضی آهنگها دو ورس پشت سر هم وجود دارد و پس از آن کورس آمده، یا مثلا بریج را دو بار تکرار کردهاند و بعد کورس نهایی خوانده شده.
مثال برای استفاده از بریج در موسیقی پاپ ایرانی
حالا آهنگ «الکی» سیاوش قمیشی را با هم تحلیل میکنیم. تا با بریج بهتر آشنا شویم. این آهنگ به این فرم نوشته شده: ورس- ورس-کورس- ورس- ورس- بریج- کورس-کورس. با هم ببینیم به چه صورت: ورس اول: من فقط عاشق اینم ، حرف قلبتو بدونم الکی بگم جدا شیم ، تو بگی که نمی تونم ورس دوم: من فقط عاشق اینم ، بگی از همه بیزاری دو سه روز پیدام نشه تا ببینم چه حالی داری کورس: من فقط عاشق اینم ، عمری از خدا بگیرم اونقدر زنده بمونم ، تا به جای تو بمیرم ورس سوم: من فقط عاشق اینم ، روزایی که با تو تنهام کار و بار زندگیمو بزارم برای فردا ورس چهارم: من فقط عاشق اینم ،وقتی از همه کلافهم بشینم یه گوشهٔ دنج ، موهای تو رو ببافمبریج: عاشق اون لحظه ام که ، پشت پنجره بشینم حواست به من نباشه ، دزدکی تو رو ببینم
کورس:من فقط عاشق اینم ، عمری از خدا بگیرم اونقدر زنده بمونم ، تا بجای تو بمیرم
کورس: من فقط عاشق اینم ، عمری از خدا بگیرم اونقدر زنده بمونم ، تا بجای تو بمیرم
همانطور که میبینید که در این آهنگ از دو ورس پشت سر هم استفاده شده و پس از آن کورس آمده، بعد بریج آمده و کورس هم دو بار در انتهای قطعه تکرار شده.
سعی کنید آهنگهای دیگری پیدا کنید که در آنها از بریج استفاده شده باشد. از آهنگهای غیر ایرانی که مثال خوبی برای استفاده از بریج در موسیقی پاپ هستند هم میتوانید به “Just Once” و “Every Breath You Take” گوش کنید. راهنمایی میکنم که فرم «Just Once» ورس- کورس- ورس- کورس- بریج- کورس است. سعی کنید فرم «Every Breath You Take» را خودتان پیدا کنید و در قسمت کامنت برای ما بنویسید.
ارسال دیدگاه جدید
ارسال دیدگاه جدید
مصطفی
1398/12/29سلام ، دم شما گرم کوتاه ، مفید و کاربردی ، مرسی
شهرام
1403/09/13سلام دوسالیه که نوازندگی رو شروع کردم. در کنارش تئوری و... رو هم کار میکنم. این مطالب عالی هستن. البته علاقه و گرایشم به سبک راک و پراگرسیو متال هست. که پیچیده تر هستن. ولی واقعا دستتون درد نکنه. خیلی مفیده
جلال برآبادی (تیم پشتیبانی)
1403/09/13سلام شهرام خوشحالیم که این مطالب براتون مفید بوده