چرا نواختن پیانو برای مغز شما خوب است؟
پیانو علاوه بر اینکه دیگران را تحت تاثیر قرار می دهد، می تواند مغز شما را هم تقویت کند. در این نوشته، به صورت کوتاه، تاثیر نوازندگی پیانو روی مغز را بررسی خواهیم کرد.
۱- بهبود هماهنگی چشم و دست
پیانو به هماهنگی دست و چشم نیاز دارند. در مطالعه ای اخیر (موسیقی و سلامتی؛ آلن اچ دی واتسون، دانشکدۀ علوم زیستی دانشگاه کاردیف، بریتانیا) مشخص شده، پیانیست ها برای افزایش سرعت انگشت ها، نقشۀ مغزشان را تغییر می دهند. افرادی که مهارت های حرکتی ضعیفی دارند در هنگام نواختن پیانو با چالش بزرگی روبرو می شوند. آن ها مجبور می شوند که مغزشان را برای برقراری ارتباطات جدید برنامه ریزی کنند. این هماهنگی، بعدها در زندگی کودکان یا بزرگسالان به دردشان می خورد.
۲- ارتقاء دانش فرهنگی
مطالعه ای در سال 2016 (انستیتوی تکنولوژی ماساچوست) نشان داد که سلایق موسیقیایی، چیزی نیست که از زمان تولد همراه ما باشد، بلکه به تاثیرات فرهنگی وابسته است. بنابراین اگر عاشق هارمونی های بی نظیر استراوینسکی هستید، فرق خاصی با علاقه مندان موزارت ندارید. این مطالعه همچنین نشان می دهد که خرید پیانو و یادگیری آن به ارتقاء دانش فرهنگی ما کمک می کند و این کار به واسطۀ آشنایی با صداها و استایل های جدید صورت می گیرد. این موضوع، به خصوص برای کودکان، که بهتر با شرایط فرهنگی متفاوت کنار می آیند، منافع زیادی دارد.
۳- بهبود یادگیری حسی حرکتی
واژه kinesthesia در لغت نامۀ Free Dictionary «تشخیص موقعیت بدن، وزن، حرکت ماهیچه ها، تاندون ها و مفاصل» تعریف شده است. در سال 2013، طی مطالعه ای در انستیتوی بارسلونا ( واقع در دانشگاه پومپئو فابرای اسپانیا) دریافتند، نوازندگان پیانو، وضعیت روانی و عصبی بهتری از افرادی که تجربۀ چنین فعالیت هایی را ندارند، دارا هستند؛ فعالیت هایی مثل فوتبال، بسکتبال یا نقاشی.
۴- جلوگیری از ضعف حافظه و ممانعت از کاهش شنوایی و افت عملکرد مغز
معمولاً توانایی انسان در پردازش صدا، با افزایش سن کاهش پیدا می کند. مطالعه ای اخیر در نشریۀ خبری ABC News نشان می دهد افرادی که در سبک زندگی خود عادت دارند به صورت مرتب موسیقی بنوازند، با سرعت کمتری توانایی شنیداری و مغزی خود را از دست می دهند. ممکن است بسیاری از پدربزرگ ها هنوز که هنوز است با پیانوی 88 کلیدشان هر روز تمرین کنند. به قول آن ها: «یا ازش استفاده کن یا بندازش دور!»
۵- افزایش اعتماد به نفس
در سال 2014 مطالعه ای روی دانشجویان کلاس چهارم ابتدایی کانادا (نشریۀ Sage Pub) صورت گرفت که نشان می داد دانش آموزانی که بیش از 3 سال تمرینات پیانو انجام داده اند، از اعتماد به نفس بالاتری نسبت به سایر همکلاسی هایشان برخوردار هستند. احساس خوشایند موفقیت از یادگیری یک قطعۀ موسیقی و نواختن آن از حفظ، تاثیر فوق العاده ای روی اعتماد به نفس دارد. چیزی که گفتم از روی تجربه است.
۶- دور شدن از گوشی و مانیتور
بسیاری از ما ساعت های زیادی از روز را پای صفحۀ گوشی و مانیتور می نشینیم و به دلایل مختلفی در تلاش هستیم تعداد ساعات کار با این دیوایس ها را کاهش دهیم. طبق مطالعه ای که ویکتوریا ال دانکلی (دارای مدرک دکترای پزشکی) برای مجلۀ روانشناسی امروزه انجام داده، مشخص شده است که استفادۀ زیاد از دستگاه های الکترونیکی، منجر به افزایش آتروفی مغز (کاهش تعداد سلول های مغز) و تقلیل عملکردهای شناختی می شود. پیانو فعالیتی است که شما را از پشت این دستگاه ها دور می کند و اجازه می دهد تا ساعاتی از روز را سرگرم یادگرفتن چیزهای جدید باشید.
و اما سه نکتۀ مهم برای یادگیری پیانو در افراد بزرگسال
حالا قصد داریم در مورد یک استدلال غلط با شما صحبت کنیم. اینکه پیانو را حتماً باید از دوران کودکی شروع کرد و افراد بزرگسال نمی توانند پیانو یاد بگیرند! همچنین به سه نکتۀ کلیدی خواهیم پرداخت که بزرگسالان برای یادگیری پیانو باید مد نظر قرار دهند؛ نکاتی که با عمل به آن ها از دیگران جلو می افتید.
آیا به عنوان یک بزرگسال می توانید پیانو یاد بگیرید؟
100% بله. نه تنها می توانید پیانو یاد بگیرید؛ بلکه حتی می توانید از کودکان هم سریع تر یاد بگیرید. احتمالاً چیزهایی در مورد مکانیزم یادگیری کودکان و سرعت بالای یادگیری آن ها شنیده اید؛ ولی با تجربه ای که از 100 دانش آموز وجود دارد، موفق ترین شاگردان آن هایی بوده اند که دوباره هوس یاد گرفتن پیانو کرده اند. هنرجوهایی با سن 65 یا 70 سال که سریع ترین سرعت یادگیری را داشتند! بنابراین سن شما مهم نیست. آنچه مهم است، ارادۀ و پشتکار است.
ملاک قرار دادن سن برای یادگیری پیانو از آن حرف هایی است که مارا عصبانی می کند. می دانید چرا؟ چون بسیاری از افراد مسن به خاطر اینکه دیگر کودک نیستند تصور می کنند که نمی توانند خوب یاد بگیرند یا اصلاً یاد بگیرند. آن ها با این تصورِ اشتباه خود را دستِ کم گرفته و همین موضوع باعث سرخوردگی آن ها می شود.
تصور کنید، 35 سال سن دارید و با تجربه 1.5 سال نواختن پیانو، در جمعِ خانواده حاضر می شوید. کودک 12 ساله ای را می بینید که پشت پیانو نشسته و خیلی بهتر از شما می نوازد. احتمالاً با خودتان می گویید: «ببین این بچۀ با این سن کمش از من بهتر می زنه.»
اما به این موضوع توجه نکرده اید که آن بچۀ 12 ساله، پیانو را از سن 5 سالگی شروع کرده است. اگرچه سنِ شما بیشتر است ولی او سن نواختن پیانوی او از شما بیشتر است. تعداد سال های تمرین شاخص مهم تری از سن فیزیکی است. حتی در مورد موتزارت، باید به این موضوع توجه داشته باشید که پدرش به زور او را در اتاقی محبوس می کرده تا روزی 14 ساعت تمرین کند. این یعنی زمانی که او فقط 8 سال داشته به اندازۀ یک آدمِ 25 یا 30 ساله تمرین کرده است.
در ادامه چند نکته برای یادگیری پیانو در افراد بزرگسال:
نکتۀ اول - هر روز در ساعات مشخصی تمرین کنید
پیانو را به صورت مرتب هر روز ساعت مشخصی تمرین کنید تا بهبود پیدا کنید. احتمالاً الان با خودتان می گوید: «بسیار خب، از این به بعد هر روز تمرین می کنم.» بله؛ ولی این کافی نیست.
کودکان، تحت فشار والدین تمرین می کنند. یعنی قبل از اینکه پیش دوستشان بروند وادار می شوند تا تمرین پیانو انجام دهند. خلاصه در دوران کودکی پروتکل هایی وجود دارد که توسط والدین کنترل می شود. ولی در بزرگسالی و زمانی که همه چیز در اختیار شماست چنین شرایطی حاکم نیست؛ مگر اینکه مادرتان سرِ ساعت ۳ تماس بگیرد و تمرین را یادآوری کند!
به هر حال برای یادگیری مداوم، نیازمند یک پروتکل هستید. گوشی خود را تنظیم کنید تا هر روز سرِ ساعت مشخصی، تمرین کنید. مدتِ زمان تمرین می تواند خیلی کم مثلاً روزی ۱۵ دقیقه باشد؛ ولی موضوعِ مهم این است که به این ۱۵ دقیقه وفادار بماند و سعی کنید هر روز سر همان ساعت ۱۵ دقیقه تمرین کنید.
این روش به تنهایی (یعنی تنظیم آلارم برای تمرین روزانه) شما را جلوتر از دیگران قرار می دهد. صرفِ اینکه بگویید هر روز تمرین می کنم کافی نیست. باید آلارم بگذارید تا مجبور شوید هر روز در ساعت مشخصی تمرین کنید.
نکتۀ دوم - مشخص کنید که در جلسۀ تمرین چه چیزی باید یاد بگیرید
یکی از بزرگ ترین مزایای بزرگسالی، امکان هدف گذاری و توانایی درک ساختار تمرین است. اینکه کمی گام بنوازید، بعد بپرید سراغ اجرای قطعۀ مورد علاقه و دوباره برگردید گام و آکورد تمرین کنید، اصلاً روش خوبی نیست. تمرین باید منظم و مدون باشد و دقیقاً مشخص کنید که در هر جلسه چه چیزی یاد بگیرید. مثلاً با خودتان قرار کنید که این جلسه باید ۱۰ دقیقه گام تمرین کنم. سه دقیقۀ دیگر را فقط با دست چپم کار کنم و چهار دقیقه را دو دستی تمرین کنم. با تمرین مشخص و دقیق، سریع تر پیشرفت می کنید.
نکتۀ سوم - به هدفتان فکر کنید
دو نکتۀ اول برای افراد بزرگسال که می خواهند پیانو یاد بگیرند فوق العاده مهم است؛ ولی این نکتۀ آخری به عنوان یک عامل انگیزشی می تواند مفید باشد.
به هدفتان فکر کنید. دقیقاً از پیانو چه چیزی می خواهید. به ژانر مورد علاقه تان بچسبید و فقط همان را یاد بگیرید. این تفکر اشتباه که حتماً باید پیانو را با سبک کلاسیک یاد گرفت کنار بیندازید. کودکان به این دلیل با موسیقی کلاسیک کار می کنند، چون هنوز اطلاعی از ژانرهای دیگر موسیقی ندارند و از آنجایی که یادگیری نوازندگی کلاسیک کمک می کند تا سبک های دیگر موسیقی را هم بزنیم، همین مسیر برای کودکان انتخاب می شود؛ اما یک فرد بزرگسال با یک دلیل مشخص سراغ پیانو آمده است. شاید او هدفش یادگیری سبک جز، نوازندگی در کلیسا یا نواختن آهنگ هایی مثل Don't Stop Believin باشد. به هر حال ضرورتی ندارد که همان اول موسیقی کلاسیک تمرین کنید. برای اینکه انگیزه داشته باشید حتماً سبکی کار کنید که علاقه دارید.
۱- بهبود هماهنگی چشم و دست
پیانو به هماهنگی دست و چشم نیاز دارند. در مطالعه ای اخیر (موسیقی و سلامتی؛ آلن اچ دی واتسون، دانشکدۀ علوم زیستی دانشگاه کاردیف، بریتانیا) مشخص شده، پیانیست ها برای افزایش سرعت انگشت ها، نقشۀ مغزشان را تغییر می دهند. افرادی که مهارت های حرکتی ضعیفی دارند در هنگام نواختن پیانو با چالش بزرگی روبرو می شوند. آن ها مجبور می شوند که مغزشان را برای برقراری ارتباطات جدید برنامه ریزی کنند. این هماهنگی، بعدها در زندگی کودکان یا بزرگسالان به دردشان می خورد.
۲- ارتقاء دانش فرهنگی
مطالعه ای در سال 2016 (انستیتوی تکنولوژی ماساچوست) نشان داد که سلایق موسیقیایی، چیزی نیست که از زمان تولد همراه ما باشد، بلکه به تاثیرات فرهنگی وابسته است. بنابراین اگر عاشق هارمونی های بی نظیر استراوینسکی هستید، فرق خاصی با علاقه مندان موزارت ندارید. این مطالعه همچنین نشان می دهد که خرید پیانو و یادگیری آن به ارتقاء دانش فرهنگی ما کمک می کند و این کار به واسطۀ آشنایی با صداها و استایل های جدید صورت می گیرد. این موضوع، به خصوص برای کودکان، که بهتر با شرایط فرهنگی متفاوت کنار می آیند، منافع زیادی دارد.
۳- بهبود یادگیری حسی حرکتی
واژه kinesthesia در لغت نامۀ Free Dictionary «تشخیص موقعیت بدن، وزن، حرکت ماهیچه ها، تاندون ها و مفاصل» تعریف شده است. در سال 2013، طی مطالعه ای در انستیتوی بارسلونا ( واقع در دانشگاه پومپئو فابرای اسپانیا) دریافتند، نوازندگان پیانو، وضعیت روانی و عصبی بهتری از افرادی که تجربۀ چنین فعالیت هایی را ندارند، دارا هستند؛ فعالیت هایی مثل فوتبال، بسکتبال یا نقاشی.
۴- جلوگیری از ضعف حافظه و ممانعت از کاهش شنوایی و افت عملکرد مغز
معمولاً توانایی انسان در پردازش صدا، با افزایش سن کاهش پیدا می کند. مطالعه ای اخیر در نشریۀ خبری ABC News نشان می دهد افرادی که در سبک زندگی خود عادت دارند به صورت مرتب موسیقی بنوازند، با سرعت کمتری توانایی شنیداری و مغزی خود را از دست می دهند. ممکن است بسیاری از پدربزرگ ها هنوز که هنوز است با پیانوی 88 کلیدشان هر روز تمرین کنند. به قول آن ها: «یا ازش استفاده کن یا بندازش دور!»
۵- افزایش اعتماد به نفس
در سال 2014 مطالعه ای روی دانشجویان کلاس چهارم ابتدایی کانادا (نشریۀ Sage Pub) صورت گرفت که نشان می داد دانش آموزانی که بیش از 3 سال تمرینات پیانو انجام داده اند، از اعتماد به نفس بالاتری نسبت به سایر همکلاسی هایشان برخوردار هستند. احساس خوشایند موفقیت از یادگیری یک قطعۀ موسیقی و نواختن آن از حفظ، تاثیر فوق العاده ای روی اعتماد به نفس دارد. چیزی که گفتم از روی تجربه است.
۶- دور شدن از گوشی و مانیتور
بسیاری از ما ساعت های زیادی از روز را پای صفحۀ گوشی و مانیتور می نشینیم و به دلایل مختلفی در تلاش هستیم تعداد ساعات کار با این دیوایس ها را کاهش دهیم. طبق مطالعه ای که ویکتوریا ال دانکلی (دارای مدرک دکترای پزشکی) برای مجلۀ روانشناسی امروزه انجام داده، مشخص شده است که استفادۀ زیاد از دستگاه های الکترونیکی، منجر به افزایش آتروفی مغز (کاهش تعداد سلول های مغز) و تقلیل عملکردهای شناختی می شود. پیانو فعالیتی است که شما را از پشت این دستگاه ها دور می کند و اجازه می دهد تا ساعاتی از روز را سرگرم یادگرفتن چیزهای جدید باشید.
و اما سه نکتۀ مهم برای یادگیری پیانو در افراد بزرگسال
حالا قصد داریم در مورد یک استدلال غلط با شما صحبت کنیم. اینکه پیانو را حتماً باید از دوران کودکی شروع کرد و افراد بزرگسال نمی توانند پیانو یاد بگیرند! همچنین به سه نکتۀ کلیدی خواهیم پرداخت که بزرگسالان برای یادگیری پیانو باید مد نظر قرار دهند؛ نکاتی که با عمل به آن ها از دیگران جلو می افتید.
آیا به عنوان یک بزرگسال می توانید پیانو یاد بگیرید؟
100% بله. نه تنها می توانید پیانو یاد بگیرید؛ بلکه حتی می توانید از کودکان هم سریع تر یاد بگیرید. احتمالاً چیزهایی در مورد مکانیزم یادگیری کودکان و سرعت بالای یادگیری آن ها شنیده اید؛ ولی با تجربه ای که از 100 دانش آموز وجود دارد، موفق ترین شاگردان آن هایی بوده اند که دوباره هوس یاد گرفتن پیانو کرده اند. هنرجوهایی با سن 65 یا 70 سال که سریع ترین سرعت یادگیری را داشتند! بنابراین سن شما مهم نیست. آنچه مهم است، ارادۀ و پشتکار است.
ملاک قرار دادن سن برای یادگیری پیانو از آن حرف هایی است که مارا عصبانی می کند. می دانید چرا؟ چون بسیاری از افراد مسن به خاطر اینکه دیگر کودک نیستند تصور می کنند که نمی توانند خوب یاد بگیرند یا اصلاً یاد بگیرند. آن ها با این تصورِ اشتباه خود را دستِ کم گرفته و همین موضوع باعث سرخوردگی آن ها می شود.
تصور کنید، 35 سال سن دارید و با تجربه 1.5 سال نواختن پیانو، در جمعِ خانواده حاضر می شوید. کودک 12 ساله ای را می بینید که پشت پیانو نشسته و خیلی بهتر از شما می نوازد. احتمالاً با خودتان می گویید: «ببین این بچۀ با این سن کمش از من بهتر می زنه.»
اما به این موضوع توجه نکرده اید که آن بچۀ 12 ساله، پیانو را از سن 5 سالگی شروع کرده است. اگرچه سنِ شما بیشتر است ولی او سن نواختن پیانوی او از شما بیشتر است. تعداد سال های تمرین شاخص مهم تری از سن فیزیکی است. حتی در مورد موتزارت، باید به این موضوع توجه داشته باشید که پدرش به زور او را در اتاقی محبوس می کرده تا روزی 14 ساعت تمرین کند. این یعنی زمانی که او فقط 8 سال داشته به اندازۀ یک آدمِ 25 یا 30 ساله تمرین کرده است.
در ادامه چند نکته برای یادگیری پیانو در افراد بزرگسال:
نکتۀ اول - هر روز در ساعات مشخصی تمرین کنید
پیانو را به صورت مرتب هر روز ساعت مشخصی تمرین کنید تا بهبود پیدا کنید. احتمالاً الان با خودتان می گوید: «بسیار خب، از این به بعد هر روز تمرین می کنم.» بله؛ ولی این کافی نیست.
کودکان، تحت فشار والدین تمرین می کنند. یعنی قبل از اینکه پیش دوستشان بروند وادار می شوند تا تمرین پیانو انجام دهند. خلاصه در دوران کودکی پروتکل هایی وجود دارد که توسط والدین کنترل می شود. ولی در بزرگسالی و زمانی که همه چیز در اختیار شماست چنین شرایطی حاکم نیست؛ مگر اینکه مادرتان سرِ ساعت ۳ تماس بگیرد و تمرین را یادآوری کند!
به هر حال برای یادگیری مداوم، نیازمند یک پروتکل هستید. گوشی خود را تنظیم کنید تا هر روز سرِ ساعت مشخصی، تمرین کنید. مدتِ زمان تمرین می تواند خیلی کم مثلاً روزی ۱۵ دقیقه باشد؛ ولی موضوعِ مهم این است که به این ۱۵ دقیقه وفادار بماند و سعی کنید هر روز سر همان ساعت ۱۵ دقیقه تمرین کنید.
این روش به تنهایی (یعنی تنظیم آلارم برای تمرین روزانه) شما را جلوتر از دیگران قرار می دهد. صرفِ اینکه بگویید هر روز تمرین می کنم کافی نیست. باید آلارم بگذارید تا مجبور شوید هر روز در ساعت مشخصی تمرین کنید.
نکتۀ دوم - مشخص کنید که در جلسۀ تمرین چه چیزی باید یاد بگیرید
یکی از بزرگ ترین مزایای بزرگسالی، امکان هدف گذاری و توانایی درک ساختار تمرین است. اینکه کمی گام بنوازید، بعد بپرید سراغ اجرای قطعۀ مورد علاقه و دوباره برگردید گام و آکورد تمرین کنید، اصلاً روش خوبی نیست. تمرین باید منظم و مدون باشد و دقیقاً مشخص کنید که در هر جلسه چه چیزی یاد بگیرید. مثلاً با خودتان قرار کنید که این جلسه باید ۱۰ دقیقه گام تمرین کنم. سه دقیقۀ دیگر را فقط با دست چپم کار کنم و چهار دقیقه را دو دستی تمرین کنم. با تمرین مشخص و دقیق، سریع تر پیشرفت می کنید.
نکتۀ سوم - به هدفتان فکر کنید
دو نکتۀ اول برای افراد بزرگسال که می خواهند پیانو یاد بگیرند فوق العاده مهم است؛ ولی این نکتۀ آخری به عنوان یک عامل انگیزشی می تواند مفید باشد.
به هدفتان فکر کنید. دقیقاً از پیانو چه چیزی می خواهید. به ژانر مورد علاقه تان بچسبید و فقط همان را یاد بگیرید. این تفکر اشتباه که حتماً باید پیانو را با سبک کلاسیک یاد گرفت کنار بیندازید. کودکان به این دلیل با موسیقی کلاسیک کار می کنند، چون هنوز اطلاعی از ژانرهای دیگر موسیقی ندارند و از آنجایی که یادگیری نوازندگی کلاسیک کمک می کند تا سبک های دیگر موسیقی را هم بزنیم، همین مسیر برای کودکان انتخاب می شود؛ اما یک فرد بزرگسال با یک دلیل مشخص سراغ پیانو آمده است. شاید او هدفش یادگیری سبک جز، نوازندگی در کلیسا یا نواختن آهنگ هایی مثل Don't Stop Believin باشد. به هر حال ضرورتی ندارد که همان اول موسیقی کلاسیک تمرین کنید. برای اینکه انگیزه داشته باشید حتماً سبکی کار کنید که علاقه دارید.
خرید اینترنتی از فروشگاه اینترنتی تهران ملودی
در انتها توصیه می‌کنیم برای خرید اینترنتی جدیدترین ساز و ادوات موسیقی، لوازم استودیویی و تجهیزات صدابرداری، از معتبرترین برندهای جهان به فروشگاه اینترنتی تهران ملودی به نشانی Tehranmelody.com مراجعه کنید.
نویسنده : جلال برآبادی
ارسال دیدگاه جدید
دیدگاهی برای این دوره موجود نیست. اولین نفری باشید که نظر خود را در رابطه با این دوره بیان میکند!
ارسال دیدگاه جدید
دیدگاهی برای این دوره موجود نیست. اولین نفری باشید که نظر خود را در رابطه با این دوره بیان میکند!